Rozwój dziecka w łonie matki

JAK WSPOMAGAĆ ROZWÓJ DZIECKA W CZASIE CIĄŻY?

Przede wszystkim, aby zadbać o bezpieczeństwo swoje i swojego dziecka, będąc w ciąży powinnyście być pod stałą opieką lekarską i stosować się do wszystkich zaleceń.[1]

* Wizyty kontrolne

Zaleca się, aby pierwsza wizyta kontrolna u lekarza była między 7. a 8. tygodniem ciąży. Kolejne wizyty powinny odbywać się regularnie według wyznaczonego harmonogramu, o którym poinformuje was lekarz. Istotne jest, aby poddawać się wszystkim obowiązkowym badaniom.[2] Tylko w ten sposób można zobaczyć wczesne, niepokojące sygnały i w razie potrzeby wdrożyć odpowiednie postępowanie.

* Zdrowe odżywanie w ciąży

Zdrowe odżywanie przyszłej mamy pomaga w prawidłowym rozwoju jej dziecka. W ciąży nie trzeba być na specjalnej diecie, ale ważne jest, aby zapewnić jeszcze nienarodzonemu dziecku wszystkie potrzebne substancje odżywcze.[3] W zdrowym odżywianiu istotna jest różnorodność pokarmów, a także:

1. Codzienne spożywanie przynajmniej 5 porcji warzyw i owoców. Są one źródłem witamin, minerałów, ale także błonnika, który zapobiega zaparciom.
2. Codzienna podaż produktów bogatych w białko. Ich źródłami są np.: mięso, jaja, fasola.
3. Spożywanie produktów zbożowych, które są źródłem energii, witamin oraz błonnika. Zamiast pieczywa białego, warto wybierać to pełnoziarniste.
4. Jedzenie nabiału, jak sery czy mleko – stanowi ono źródło wapnia.
5. Ograniczenie spożywania produktów z wysoką zawartością tłuszczu i cukru.[4]

* Ostrożne stosowanie leków w ciąży

W czasie ciąży może wystąpić potrzeba wzięcia leków. Na rynku mamy takie, które są dozwolone w tym okresie. Trzeba jednak pamiętać o tym, aby nie przyjmować żadnych leków, suplementów diety ani ziół samodzielnie. Każde z nich może wpływać na rozwój waszego dziecka. Dlatego przed przyjęciem jakiejkolwiek substancji zawsze należy to uzgodnić z lekarzem lub farmaceutą.[5]

ETAPY ROZWOJU DZIECKA W CZASIE CIĄŻY

Ciąża jest bardzo dynamicznym czasem, ponieważ w krótkim okresie musi rozwinąć się w pełni ukształtowany organizm. Prawidłowy rozwój dziecka zachodzi etapami.

* Rozwój dziecka  w pierwszym trymestrze ciąży

Mimo, że możecie jeszcze tak bardzo nie odczuwać objawów ciąży, to pierwszy trymestr jest kluczowym okresem. Właśnie wtedy formują się najważniejsze organy. W tym czasie, rozwijające się dziecko jest szczególnie wrażliwe na działanie alkoholu, tytoniu, leków czy tez innych substancji toksycznych.[6]

Wśród najważniejszych etapów tego trymestru można wymienić:

1. Już w 5. tygodniu ciąży zaczyna się rozwijać układ nerwowy. Rozpoczyna się także formować serce.[7]
2. W 6. tygodniu czasami można już zobaczyć bicie rozwijającego się serca podczas badania USG wykonanego dopochwowo.[8]
3. W 7. tygodniu intensywnie rozwija się mózg, dlatego w tym czasie głowa dziecka rośnie znacznie szybciej niż reszta ciała.[9]
4. W 9. tygodniu zaczyna się formować twarz, dłonie i stopy dziecka. Ponadto wciąż rozwijają się: mózg, serce, płuca, nerki, jelita.[10]
5. W 10. tygodniu serce jest już rozwinięte.[11]
6. W 12. tygodniu płód jest całkowicie uformowany. Wykonuje on niewielkie ruchy, jednak jeszcze nie będziecie w stanie tego poczuć.[12]

* Rozwój dziecka  w drugim trymestrze ciąży

W drugim trymestrze następuje czas wzrostu.[13]

Najważniejsze etapy tego trymestru to:

1. W 15. tygodniu dziecko zaczyna słyszeć. Docierają do niego zarówno dźwięki ze świata zewnętrznego, jak i bicie serca swojej mamy. Ponadto jego oczy stają się wrażliwe na światło. Mimo, że ma je wciąż zamknięte, to może rejestrować jasne światło ze środowiska zewnętrznego.[14]
2. W okolicach 20. tygodnia przyszła mama może po raz pierwszy poczuć ruchy dziecka.[13]

* Rozwój dziecka  w trzecim trymestrze ciąży

Trzeci trymestr jest czasem, kiedy dziecko rośnie oraz przybiera na wadze. Jest w stanie ssać swój kciuk oraz płakać. W ciągu ostatnich tygodni ciąży ustawia się ono głową do dołu.[15] Od 37. tygodnia mówimy o ciąży donoszonej, dziecko jest gotowe do porodu.[16] Większość naturalnych porodów zaczyna się w 42. tygodniu. Jeśli ciąża trwa dłużej, a wy nie zdecydujecie się na indukcję porodu, to należy monitorować stan dziecka.[17]

KREW PĘPOWINOWA RATUJĄCA ŻYCIE

Krew pępowinowa jest bogata w komórki macierzyste (komórki, które mogą się przekształcać w inne, dojrzałe komórki). Istnieje możliwość pobrania jej po porodzie oraz przechowywania. Jeszcze w czasie ciąży warto zaznajomić się z tym, czym są komórki macierzyste, oraz w jakich chorobach mogą być wykorzystywane.[18]

WYKAZ ŹRÓDEŁ:

^[1]           NHS: Your antenatal care. 2020. [Dostęp: 03.09.22]

^[2]           Drews K., et al.: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebiegu. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. 2013.

^[3]           NHS: Have a healthy diet in pregnancy. 2020. [Dostęp: 03.09.22]

^[4]           NHS: Have a healthy diet in pregnancy. 2020. [Dostęp: 12.09.22]

^[5]              NHS: Medicines in pregnancy. 2019. [Dostęp: 03.09.22]

^[6]           Johns Hopkins Medicine: The First Trimester. [Dostęp: 04.09.22]

^[7]              NHS: You and your baby at 5 weeks pregnant. 2021. [Dostęp: 04.09.22]

^[8]           NHS: You and your baby at 6 weeks pregnant. 2021. [Dostęp: 04.09.22]

^[9]           NHS: You and your baby at 7 weeks pregnant. 2021. [Dostęp: 04.09.22]

^[10]         NHS: You and your baby at 9 weeks pregnant. 2021. [Dostęp: 04.09.22]

^[11]         NHS: You and your baby at 10 weeks pregnant. 2021. [Dostęp: 04.09.22]

^[12]         NHS: You and your baby at 12 weeks pregnant. 2021. [Dostęp: 04.09.22]

^[13]         Johns Hopkins Medicine: The Second Trimester. [Dostęp: 04.09.22]

^[14]         NHS: You and your baby at 15 weeks pregnant. 2021. [Dostęp: 04.09.22]

^[15]         Johns Hopkins Medicine: The Third Trimester. [Dostęp: 04.09.22]

^[16]            NHS: You and your baby at 37 weeks pregnant. 2021. [Dostęp: 04.09.22]

^[17]         NHS: You and your baby at 42 weeks pregnant. 2021. [Dostęp: 04.09.22]

^[18]         Grow by WebMD: Should you bank your baby’s cord blood? 2021. [Dostęp: 04.09.22]