Bóle kręgosłupa w ciąży – jak sobie z nimi radzić?
Czas oczekiwania na nowego członka rodziny daje dużo radości. Ciąża to jednak wymagający okres, podczas którego mogą Ci towarzyszyć rożne dolegliwości. Jednym z nich jest ból pleców. Skąd się on bierze i jak go zmniejszyć?
BÓL PLECÓW W CIĄŻY
Wiele ciężarnych zmaga się z bólami kręgosłupa. To powszechna dolegliwość, która wynika z naturalnych zmian zachodzących w organizmie kobiety. Zwykle nie jest powodem do niepokoju, chociaż znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie.
.
DLACZEGO BOLĄ PLECY W CIĄŻY?
Ból pleców może pojawić się na każdym etapie ciąży. Dotyczy różnych odcinków kręgosłupa, ale najczęściej lokalizuje się w okolicy lędźwiowej.
* Ból pleców – 1. trymestr ciąży
Część kobiet jako jeden z pierwszych objawów ciąży, wymienia właśnie ból pleców. Wiąże się to ze zmianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie tuż po poczęciu. Podwyższa się wtedy poziom hormonu o nazwie relaksyna. Rozluźnia on więzadła macicy i inne struktury miednicy, co zwiększa ich ruchomość, przygotowując w ten sposób do pojawienia się ciążowego brzuszka, a później porodu. Niestety, jednocześnie sprzyja nadmiernemu napięciu i nieprawidłowemu ustawieniu stawów, przez co pojawia się ból.[1],[2]
* Ból pleców – 2. i 3. trymestr ciąży
Powiększający się z każdym tygodniem brzuch wymusza zmianę Twojej postawy ciała i środka ciężkości. Dochodzi do nietypowego wygięcia kręgosłupa do przodu w odcinku piersiowym i lędźwiowym. Obciąża to nadmiernie kręgi kręgosłupa i napina okoliczne mięśnie, konieczne aby móc utrzymać równowagę. W dłuższym okresie skutkuje to dolegliwościami bólowymi.[1,2]
* Ból pleców przed porodem
Pojawienie się bólu kręgosłupa może świadczyć o rozpoczęciu akcji porodowej. Dochodzi wtedy do rozciągnięcia struktur miednicy w celu ułatwienie narodzin dziecka. Towarzyszą temu silne skurcze. Jeśli dzieje się to blisko wyznaczonego terminu urodzenia dziecka, to nie masz powodów do obaw. W innym przypadku ból i skurcze mogą oznaczać przedwczesny poród. W obu sytuacjach szybko zgłoś się do szpitala na oddział ginekologiczno-położniczy.[2]
.
JAK ZŁAGODZIĆ BÓL PLECÓW W CIĄŻY?
Pewnie zastanawiasz się, jak najlepiej uśmierzyć ból pleców w ciąży. Poniżej kilka sposobów najczęściej polecanych przez lekarzy i fizjoterapeutów.
* Codzienne czynności
Jeśli to możliwe, unikaj niepotrzebnego podnoszenia i dźwigania ciężkich przedmiotów. Odciążenie kręgosłupa przyniesie ograniczenie schylania się na rzecz kucania lub siedzenia. Jeśli coś podnosisz, ugnij kolana przy jednocześnie wyprostowanych plecach. Taka postawa w najmniejszym stopniu obciąża kręgi kręgosłupa. Podczas ciąży wybierz buty na płaskim obcasie. Pozwala to na równomierne rozłożenie ciężaru ciała podczas chodzenia. Postaraj się również nie garbić.[3]
* Ćwiczenia
Wykonywanie prostych ćwiczeń zmniejszy ból pleców związany z ciążą. Wzmacniają one mięśnie tułowia, które odpowiadają za stabilizację kręgosłupa. Przykładem jednego z nich jest tzw. koci grzbiet. W pozycji na podłodze na czworakach wypchnij górny odcinek kręgosłupa do góry, chowając przy tym głowę między ramionami. Następnie powróć do pozycji wyjściowej. Całość ćwiczenia powtórz kilka razy.[1,3,4]
* Zabiegi fizjoterapeutyczne
Jeśli zmagasz się z bólem kręgosłupa, rozważ skorzystanie z pomocy profesjonalistów medycznych. Rola fizjoterapeuty uroginekologicznego jest nieoceniona zarówno przed ciążą, podczas niej, jak i po porodzie. Dobierze on odpowiednie zabiegi i ćwiczenia indywidualnie do Twoich potrzeb.[1]
* Pozycja podczas spania
Sen zajmuje znaczną część naszego dnia. Zatem jak spać w czasie ciąży, aby ograniczyć ból pleców? Najlepiej kłaść się na boku z ugiętymi kolanami. Dodatkowo można umieścić między kolanami poduszkę, a drugą położyć pod brzuchem. Na rynku znajdują się także gotowe, specjalnie wyprofilowane ciążowe poduszki do spania. Materac do spania stanowi podparcie dla naszego kręgosłupa, dlatego też nie może być zbyt miękki.[1,2]
* Leki
W czasie ciąży przed zastosowaniem jakichkolwiek leków powinnaś skonsultować się z lekarzem, farmaceutą lub położną. Dotyczy to także preparatów dostępnych bez recepty. W przypadku nasilonych dolegliwości bólowych, mogą Ci oni polecić doraźne zażycie paracetamolu.[1]
.
KIEDY Z BÓLEM KRĘGOSŁUPA DO LEKARZA?
Ból kręgosłupa podczas ciąży to naturalne zjawisko. Jednak natychmiast skontaktuj się z lekarzem, jeśli bólowi pleców towarzyszy:
- gorączka,
- krwawienie z dróg rodnych.
Specjalistycznej pomocy wymaga również ból, który uniemożliwia codziennie funkcjonowanie i nie pozwala na spokojny sen. Każda kobieta przez cały okres ciąży powinna pozostawać pod opieką ginekologa, który zadba o zdrowie jej i malucha. Regularne wizyty i wykonywanie badań (np. badania prenatalne) pozwolą na cieszenie się zdrową i bezpieczną ciążą.[1,3]
.
WYKAZ ŹRÓDEŁ:
[1] Bermas L B: Maternal adaptations to pregnancy: Musculoskeletal changes and pain. UpToDate 2022
[2] The American College of Obstetricians and Gynecologists: Back Pain During Pregnancy, https://www.acog.org/womens-health/faqs/back-pain-during-pregnancy [dostęp: 10.09.2022]
[3] NHS: Back pain in pregnancy, https://www.nhs.uk/pregnancy/related-conditions/common-symptoms/back-pain/ [dostęp: 10.09.2022]
[4] Liddle, Sarah D, and Victoria Pennick. “Interventions for preventing and treating low-back and pelvic pain during pregnancy.” The Cochrane database of systematic reviews vol. 2015,9 CD001139. 30 Sep. 2015